Plamy wątrobowe – jak powstają i jak się ich pozbyć?

Plamy wątrobowe, znane również jako plamy starcze lub plamy soczewicowate, to zmiany skórne, które często pojawiają się z wiekiem. Dowiedz się, czym są te plamy i jak je rozpoznać.

Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego z wiekiem na naszej skórze pojawiają się ciemne przebarwienia, znane jako plamy wątrobowe lub starcze? Te zmiany skórne, choć niegroźne, mogą wpływać na naszą pewność siebie i postrzeganie własnego wyglądu. W artykule przyjrzymy się bliżej, czym dokładnie są te plamy i jak je rozpoznać, a także zgłębimy przyczyny ich powstawania. Odkryjemy również skuteczne domowe metody, które pomogą usunąć plamy wątrobowe, oraz dowiemy się, jak zapobiegać ich pojawianiu się w przyszłości. Dodatkowo, podpowiemy, jakie kremy mogą okazać się najlepszym rozwiązaniem w walce z tymi niechcianymi przebarwieniami. Zainspiruj się do podjęcia działań, które poprawią kondycję Twojej skóry i przywrócą jej młodzieńczy blask.

Czym są plamy wątrobowe i jak wyglądają?

Plamy wątrobowe, często spotykane na skórze osób starszych, to ciemne przebarwienia, które mogą pojawiać się na różnych częściach ciała, takich jak twarz, dłonie czy ramiona. Ich występowanie jest związane z nadmierną ekspozycją na słońce oraz procesem starzenia się skóry. Plamy wątrobowe na twarzy i innych odsłoniętych obszarach ciała są wynikiem nagromadzenia melaniny, co prowadzi do ich charakterystycznego ciemnego koloru. Choć plamy wątrobowe nie stanowią zagrożenia dla zdrowia, ich obecność może być nieestetyczna i wpływać na samopoczucie.

Plamy wątrobowe najczęściej mają owalny kształt i różnią się wielkością, od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Plamy starcze na dłoniach są szczególnie powszechne, ponieważ dłonie są często narażone na działanie promieni UV. Przyczyny powstawania plam wątrobowych obejmują nie tylko ekspozycję na słońce, ale także czynniki genetyczne i hormonalne. Plamy soczewicowate zwykle pojawiają się po 40. roku życia, jednak mogą wystąpić wcześniej u osób, które spędzają dużo czasu na słońcu bez odpowiedniej ochrony. Zrozumienie, czym są plamy wątrobowe i jak się prezentują, jest kluczowe dla ich skutecznego usuwania i zapobiegania ich powstawaniu w przyszłości.

Chociaż nazywane są plamami wątrobowymi, te plamy skórne nie mają nic wspólnego z wątrobą, z wyjątkiem podobnego koloru, który może być opalony do ciemnobrązowego. Inne nazwy plam wątrobowych to plamy starcze, plamy słoneczne.

Przyczyny powstawania plam wątrobowych

Plamy wątrobowe są głównie spowodowane ekspozycją na słońce. Promieniowanie słoneczne UV powoduje, że komórki skóry zwane melanocytami wytwarzają więcej pigmentu w skórze. To dlatego ludzie opalają się, ulegają poparzeniom lub pojawiają się u nich piegi po spędzeniu czasu na słońcu.

Nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV jest jednym z głównych czynników wpływających na powstawanie plam starczych. Działanie promieni słonecznych prowadzi do zwiększonej produkcji melaniny, co skutkuje pojawieniem się ciemnych zmian na skórze. Osoby o jasnej karnacji są szczególnie narażone na występowanie plam wątrobowych, ponieważ ich skóra jest bardziej podatna na uszkodzenia spowodowane słońcem. Brak ochrony przeciwsłonecznej dodatkowo zwiększa ryzyko, dlatego tak ważne jest stosowanie kremów z filtrem UV, aby zapobiegać pojawieniu się plam.

Plamy wątrobowe najczęściej pojawiają się u osób po 40. roku życia, jednak pojawienia się plam wątrobowych można zaobserwować wcześniej u tych, którzy regularnie wystawiają skórę na słońce bez odpowiedniej ochrony. Zmiany na skórze są również wynikiem procesów starzenia, które wpływają na strukturę skóry i jej zdolność do regeneracji. Genetyka odgrywa tu istotną rolę, ponieważ niektóre osoby mają większą predyspozycję do pojawienia się plam wątrobowych. Zrozumienie tych przyczyn powstawania plam soczewicowatych jest kluczowe dla skutecznego zapobiegania i leczenia tych nieestetycznych przebarwień.

Z biegiem lat uszkodzenia spowodowane promieniowaniem UV mogą powodować odkładanie się pigmentu w skórze. Osady te mogą się gromadzić i tworzyć plamy wątrobowe.

Kto choruje na plamy wątrobowe?

Każdy może zachorować na plamy wątrobowe. Plamy soczewicowate są głównie spowodowane uszkodzeniami słonecznymi, a to oznacza, że każdy, niezależnie od wieku, płci lub rasy, który spędza czas na słońcu, jest zagrożony. Ale podobnie jak w przypadku wielu innych chorób skóry związanych z uszkodzeniami słonecznymi, niektóre osoby są bardziej narażone. Do czynników podwyższonego ryzyka należą:

• posiadanie jasnej karnacji
• częste przebywanie na słońcu lub oparzenia słoneczne
• opalanie w solarium
• fototerapia lub radioterapia

W innych przypadkach zespół dziedziczny może powodować plamy starcze. Schorzenia te są rzadkie i zazwyczaj występują przy urodzeniu lub we wczesnym dzieciństwie. Należy zauważyć, że plamy soczewicowate są objawem tych schorzeń. Rozwój plam soczewicowatych nie może prowadzić do rozwoju jednego z tych schorzeń.

• Zespół Bannayan-Riley-Ruvalcaba: Choroba ta powoduje większą niż normalnie głowę, nienowotworowe guzy i ciemne plamy na genitaliach.
• Zespół Cowdena: Zaburzenie to powoduje powstawanie na ciele wielu nienowotworowych narośli zwanych hamartoma.
• Zespół Noonan: Choroba ta powoduje powstawanie plam soczewicowatych na wielu różnych częściach ciała.
• Zespół Peutza-Jeghersa: Choroba ta powoduje powstawanie nienowotworowych narośli w żołądku i jelitach. Osoby cierpiące na tę chorobę mają wyższe ryzyko zachorowania na raka w ciągu swojego życia. Dzieci z zespołem Peutza-Jeghersa często mają małe ciemne plamki na twarzy, a także plamki na ustach, dłoniach, stopach, genitaliach i wewnętrznej stronie jamy ustnej. Plamy te często zanikają wraz z wiekiem.
• Skóra pergaminowa: Choroba ta sprawia, że ludzie są wyjątkowo wrażliwi na promienie UV pochodzące ze światła słonecznego. Każda osoba z tym zespołem ma również znacznie zwiększone ryzyko zachorowania na raka skóry.

Jak diagnozuje się plamy starcze?

Chociaż plamy starcze są zwykle nieszkodliwe, warto poddać się badaniu przez dermatologa, aby upewnić się, że nie masz raka skóry.

Czasami trudno jest odróżnić plamy wątrobowe od raka skóry. Diagnoza jest zwykle przeprowadzana na podstawie wyglądu plamek. W większości przypadków lekarz będzie w stanie stwierdzić, czy plama jest plamą wątrobową czy rakiem skóry, badając skórę.

Czasami badanie wzrokowe nie wystarczy i konieczne będzie przeprowadzenie dalszych badań, aby upewnić się, że plamy nie są rakiem. W takim przypadku może zostać wykonana biopsja.

Podczas tego badania lekarz znieczuli dotknięty obszar skóry, a następnie usunie niewielki fragment plamki. Tkanka trafi do laboratorium, gdzie zostanie sprawdzona pod kątem raka i innych chorób skóry.

Czy należy usuwać plamy wątrobowe?

Plamy wątrobowe nie są powodem do niepokoju medycznego, więc nie trzeba ich usuwać. Niektóre osoby mogą jednak zdecydować się na rozjaśnienie lub usunięcie plam starczych ze względów estetycznych.

Dobrym pomysłem jest zapoznanie się z dostępnymi możliwościami przed podjęciem decyzji o metodach usuwania. Istnieją zabiegi, które mogą usunąć lub zmniejszyć widoczność plam wątrobowych, ale niektóre z nich mogą również powodować zaczerwienienie, podrażnienie i łuszczenie się skóry. Większość zabiegów działa również stopniowo i może być konieczne odbycie wielu sesji, zanim zobaczysz pożądane rezultaty.

Możesz skorzystać z pomocy dermatologa, aby usunąć plamy starcze. Jeśli zdecydujesz się na leczenie medyczne, warto zapytać, ile zabiegów będziesz potrzebować i jakich rezultatów możesz się spodziewać. Dermatolog może zalecić jedną z tych metod leczenia:

• leki takie jak kremy wybielające zawierające hydrochinon lub retinoidy (tretinoina)
• peelingi chemiczne
• odnawianie powierzchni skóry
• laser lub terapia intensywnym światłem pulsacyjnym w celu zniszczenia melanocytów
• zamrażanie (krioterapia) w celu zniszczenia melanocytów.

Możesz także wypróbować zabiegi w domu.

Domowe sposoby na usunięcie plam wątrobowych

Skuteczne domowe sposoby na plamy wątrobowe mogą być doskonałą alternatywą dla kosztownych zabiegów kosmetycznych. Warto sięgnąć po naturalne metody, które pomogą pozbyć się plam wątrobowych i przywrócić skórze jednolity koloryt. Jednym z popularnych rozwiązań jest stosowanie soku z cytryny, który dzięki zawartości kwasu cytrynowego działa jako naturalny środek wybielający. Regularne przemywanie plam wątrobowych na skórze sokiem z cytryny może znacząco zmniejszyć ich widoczność. Kolejnym skutecznym sposobem jest użycie octu jabłkowego, który dzięki właściwościom złuszczającym pomaga w usuwaniu przebarwień. Warto również wypróbować maseczki z miodu i jogurtu, które nie tylko rozjaśniają zmiany na skórze, ale także nawilżają i odżywiają cerę. Pamiętaj, że regularność i cierpliwość są kluczowe, aby plamy wątrobowe na twarzy i plamy starcze na dłoniach stały się mniej widoczne.

Dostępne są następujące możliwości:

• aloes
• zielona herbata
• witamina C
• witamina A
• czerwona cebula
• czarna herbata
• kremy dostępne bez recepty

 

Jak zapobiegać pojawieniu się plam starczych?

Skuteczne zapobieganie plamom starczym wymaga świadomego podejścia do ochrony skóry przed szkodliwym działaniem promieniowania UV. Kluczowym elementem jest odpowiednia ochrona przeciwsłoneczna, która powinna być stosowana codziennie, niezależnie od pogody. Wybierając krem na plamy z wysokim filtrem SPF, można znacznie zmniejszyć ryzyko nadmiernej ekspozycji na słońce, która prowadzi do zwiększonej produkcji melaniny i powstawania przebarwień. Regularne wizyty u dermatologa pozwalają na wczesne wykrycie i usuwanie przebarwień, zanim staną się bardziej widoczne. Warto również rozważyć metody na plamy oferowane przez medycynę estetyczną, takie jak peelingi chemiczne, które skutecznie redukują istniejące zmiany skórne. Pamiętaj, że zapobieganie plamom starczym to inwestycja w zdrowie i piękno skóry na długie lata.

Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania plamom wątrobowym jest ochrona przed promieniowaniem UV i uszkodzeniami słonecznymi. Powinieneś:

• Codzienne stosowanie ochrony przeciwsłonecznej: Nakładaj filtr przeciwsłoneczny o szerokim spektrum działania i minimalnym współczynniku SPF 30 na wszystkie odsłonięte obszary skóry, w tym twarz, szyję, dłonie i ramiona. Nakładaj krem co dwie godziny lub częściej, jeśli się pocisz lub pływasz.
• Szukaj cienia: Gdy przebywasz na zewnątrz, szukaj cienia, gdy tylko jest to możliwe, szczególnie w godzinach największego nasłonecznienia między 10:00 a 16:00.
• Noś odzież ochronną: Noś lekkie koszule z długimi rękawami, kapelusze z szerokim rondem i okulary przeciwsłoneczne, aby chronić skórę i oczy przed promieniowaniem UV. Odzież w ciemnych kolorach z ciasno tkanych materiałów zapewnia najlepszą ochronę przed słońcem.
• Ogranicz czas spędzany na słońcu: Zminimalizuj aktywność na świeżym powietrzu w godzinach największego nasłonecznienia i zaplanuj aktywność na świeżym powietrzu wcześniej lub później w ciągu dnia, kiedy promieniowanie UV jest mniej intensywne.
• Unikaj solarium: Powstrzymaj się od korzystania z solarium i lamp opalających, ponieważ mogą one zwiększać ryzyko wystąpienia plam starczych, raka skóry i przedwczesnego starzenia się.
• Stosuj filtry przeciwsłoneczne w pomieszczeniach: Stosuj filtry przeciwsłoneczne nawet w pomieszczeniach, zwłaszcza jeśli światło słoneczne wpada przez okna lub gdy spędzasz czas w pobliżu szklanych drzwi.

Najlepsze kremy na plamy soczewicowate

Wybór odpowiedniego kremu na plamy soczewicowate może być kluczowy dla skutecznego rozjaśnienia plam i poprawy wyglądu skóry. Produkty zawierające składniki takie jak witamina C, kwas kojowy czy niacynamid są szczególnie polecane, ponieważ działają na przebarwienia skóry poprzez hamowanie produkcji melaniny. Warto zwrócić uwagę na kremy, które oferują również ochronę przeciwsłoneczną, aby zapobiegać nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV, co jest jedną z głównych przyczyn powstawania plam. Współczesne formuły często łączą działanie rozjaśniające z nawilżającym, co dodatkowo wspiera regenerację skóry.

Medycyna estetyczna oferuje również zaawansowane kremy, które mogą być stosowane jako uzupełnienie zabiegów takich jak laseroterapia czy krioterapia. Te produkty często zawierają retinoidy lub peptydy, które wspomagają proces usuwania plam wątrobowych i poprawiają ogólną kondycję skóry. Regularne stosowanie takich kremów z retinolem może przynieść widoczne efekty, zwłaszcza gdy są one częścią kompleksowej pielęgnacji, która uwzględnia również ochronę przed działaniem promieni słonecznych. Pamiętaj, że wybór odpowiedniego produktu powinien być dostosowany do indywidualnych potrzeb skóry, aby zapewnić najlepsze rezultaty.

Polecane kremy z retinolem

Wpływ promieniowania UV na powstawanie plam wątrobowych

Promieniowanie UV jest jednym z głównych czynników przyczyniających się do powstawania plam wątrobowych, które często pojawiają się na skórze narażonej na działanie słońca, takich jak twarz, dłonie czy dekolt. Nadmierna ekspozycja na promieniowanie słoneczne prowadzi do zwiększonej produkcji melaniny, co skutkuje pojawieniem się ciemnobrązowych przebarwień. Osoby o jasnej karnacji są szczególnie podatne na te zmiany skórne, ponieważ ich skóra jest bardziej wrażliwa na działanie promieni UV. Brak ochrony przeciwsłonecznej dodatkowo zwiększa ryzyko wystąpienia plam wątrobowych, dlatego tak ważne jest stosowanie kremów z filtrem UV, aby chronić skórę przed szkodliwym działaniem słońca.

Plamy wątrobowe, znane również jako plamy posłoneczne, mogą mieć nieregularny kształt i różnić się wielkością. Choć nie stanowią zagrożenia dla zdrowia, są często postrzegane jako defekt kosmetyczny, który wpływa na estetykę skóry. Warto pamiętać, że plamy te nie mają nic wspólnego z chorobami wątroby, mimo swojej nazwy. Regularne stosowanie ochrony przeciwsłonecznej oraz unikanie nadmiernego nasłonecznienia to kluczowe kroki w zapobieganiu pojawianiu się tych nieestetycznych przebarwień. Dla osób, które już zmagają się z plamami soczewicowatymi , medycyna estetyczna oferuje różne metody ich usuwania, które mogą pomóc w przywróceniu skórze jednolitego kolorytu.

Bibliografia

1. Plamy starcze. https://www.asds.net/skin-experts/skin-conditions/age-spots
2. Lentigines. https://www.aocd.org/page/Lentigines
3. Solar lentigo. https://dermnetnz.org/topics/solar-lentigo
4. Lentigo. (2016). https://dermnetnz.org/topics/lentigo